प्राणघातक रोगबाट बच्न बिहान उठ्नासाथ गर्नुहोस् यी कार्य

मुख सफा गर्नु सबैको दैनिक दिनचर्याको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण भाग हो। मानिसले मुख सफा गर्नका लागि धेरै उपाय अपनाउने गर्दछ जसमा जिब्रो, दाँत र मुखको फोहोर हटाइन्छ । चिकित्सकहरुका अनुसार बिहानको दिनचर्याले केहि घातक रोगहरुबाट बचाउन सक्छ । त्यसैले बिहान उठ्ने बित्तिकै मुख सफा गर्नु र मुखको राम्रोसँग हेरचाह गर्नु अति आवश्यक हुन्छ। ‘आस्क द डेन्टिस्ट’ नामक च्यानल चलाउने डा. मार्क बुर्हेनले भने ‘यदि तपाईको मुख स्वस्थ छैन भने तपाई पनि स्वस्थ हुन सक्नुहुन्न’ । फ्लोसिङ धेरै मानिसहरूको दैनिक दिनचर्या को एक महत्वपूर्ण भाग हो। फ्लसिङले दाँतलाई सफा मात्र राख्दैन, यसले केही ज्यान जोखिममा पार्ने रोगहरूबाट पनि बचाउन सक्छ। उनका अनुसार फ्लसिङका केही यस्ता कारण छन्, जुन दाँतका अलावा तपाईका लागि निकै फाइदाजनक हुन्छ ।

फ्लोसिङ भनेको के हो ?

फ्लसिङ दाँतलाई गहिरो रूपमा सफा गर्ने विधि हो। वास्तवमा, खाना खाँदा दाँतको बीचमा खाना अड्किन्छ, जसका कारण मुखमा धेरै ब्याक्टेरियाहरू उत्पादन हुन्छन्। दाँतको बीचमा जमेको फोहोर र खानेकुरा हटाउन पातलो धागोले दाँत सफा गरिन्छ, यो विधिलाई फ्लसिङ भनिन्छ।

फ्लोसिङले डिमेन्सिया, हृदय रोग र रगत जम्मा हुने रोगबाट बचाउन मद्दत गर्छ र प्रजनन क्षमता बढाउँछ। सन् २०१९ को अनुसन्धानका अनुसार सामान्यतया मुखमा हुने ब्याक्टेरियाले मुखमा हानिकारक ब्याक्टेरिया उत्पादन गर्छ, जसले मस्तिष्कमा जान सक्छ, जसले एम्नेसिया अर्थात् अल्जाइमर निम्त्याउँछ। यसैबीच हार्वर्ड मेडिकल स्कूलका विज्ञहरू मुटु रोगबाट टाढा रहन मुखको स्वास्थ्य राम्रो हुनु निकै जरुरी रहेको बताउँछन् ।

फ्लसिंग को लाभ

डा. मार्क बुर्हेनले अनुसन्धानले राम्रो मुखको स्वास्थ्य भएका व्यक्तिको तुलनामा कमजोर मुखको स्वास्थ्य, गिजाको रोग वा दाँत झर्ने मानिसलाई हृदयाघात र स्ट्रोकको खतरा बढी हुने देखाएको बताए । फ्लोसिङले सूजन र सी–प्रतिक्रिया प्रोटीनहरू कम गर्न सक्छ, जसले प्रतिरक्षा बढाउन मद्दत गर्न सक्छ।

ब्रिटिस डेन्टल फाउन्डेसनका प्रमुख डा निगेल कार्टरका अनुसार यदि कसैको मुखमा सूजन छ भने यसले शरीरमा सूजन (ज्वरो) पनि निम्त्याउन सक्छ। मुखले मध्यस्थको रूपमा कार्य गर्दछ र ठूलो संख्यामा रसायनहरूको प्रवाह बढाउन सक्छ, जसले हृदय रोग निम्त्याउन सक्छ।

उही समयमा, ब्रिस्टल विश्वविद्यालयका विज्ञहरू द्वारा २००८ मा प्रकाशित एक अध्ययन अनुसार, यदि ब्याक्टेरिया गिजाको माध्यमबाट रगतमा प्रवेश गर्छ भने, यो प्लेटलेट्ससँग मिलाएर रगत जम्न सक्छ। यदि यो जमेको रगत भित्री रगतमा पुग्यो भने यसले स्वस्थ मानिसमा पनि हृदयघात हुन सक्छ।

फ्लोसिङले पनि प्रजनन क्षमता बढाउन सक्छ, जसले पुरुष र महिला दुवैमा काम गर्छ। २०११ मा, स्वीडेनका विशेषज्ञहरूले पत्ता लगाए कि गिजाको रोग भएका महिलाहरूले गिजाको रोग नभएका महिलाहरूको तुलनामा गर्भधारण गर्न कडा मेहनत गर्नुपर्ने देखियो । २०१९ मा जर्नल अफ क्लिनिकल पिरियडोन्टोलोजीमा प्रकाशित अनुसन्धानका अनुसार गिजाको समस्या भएका महिलाहरूले समयअघि नै बच्चा जन्माउने सम्भावना बढी हुन्छ।

यसरी गर्नुहोस् मुखको ख्याल

राम्रो मौखिक स्वास्थ्य कायम राख्न, मौखिक हेरचाह दिनचर्यालाई प्राथमिकता दिनुहोस् र नियमित मौखिक हेरचाहका लागि दन्त चिकित्सकसँग भेट गर्नुहोस्। आफ्नो मुख स्वस्थ राख्न दिनको दुई पटक २ मिनेटको लागि ब्रस गर्नुहोस्। यसका साथसाथै हरेक ३ महिनामा आफ्नो ब्रस बदल्नुहोस्, किनकि यो बिग्रन्छ । दाँतको बीचमा सफा गर्न, फ्लसिङ गर्नुपर्छ। जीवाणुरोधी तत्वहरू भएको फ्लोराइड टुथपेस्ट प्रयोग गर्नुहोस्, जसमा दाँत मात्र होइन सम्पूर्ण मुखको हेरचाह गर्न डुअल जिंक आर्जिनिन प्रविधि छ।