अन्तरिक्षमा ३२२ दिन बिताएकी सुनितालाई फर्काउन पर्‍यो समस्या

एजेन्सी । नासाको भारतीय मूलको अन्तरिक्ष यात्री सुनिता विलियम्स र अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन (आईएसएस) मा उपस्थित अन्य आठ जना चालक दलका सदस्यहरूका लागि फेरि एक पटक ठूलो समस्या खडा भएको छ । नासाले शुक्रबार अन्तरिक्ष यात्रीहरूको पहिलो चालक दल बोकेको बोइङ स्टारलाइनरको फिर्ती तत्कालका लागि स्थगित गरिएको जानकारी दिएको छ । नासाले फर्किने नयाँ मिति पनि दिएको छैन ।

अहिले अन्तरिक्ष यात्रीको फिर्तालाई लिएर धेरै प्रश्न उठिरहेका छन् । मिसनका दुई अन्तरिक्ष यात्री फर्कनेबारे फेरि अनिश्चितता बनेको हो । परीक्षण र प्राविधिक कारणले पहिले नै ढिलाइ भएको बताइएको छ । यसअघि नासाले अन्तरिक्ष यानको फिर्ता जुन २६ मा तय गरिएको थियो ।

अमेरिकी अन्तरिक्ष यात्री बुच विल्मोर र सुनिता विलियम्सले जुन ५ मा उडान भरेका थिए । २०१९ देखि, यो मानव बिना दुई पटक अन्तरिक्षमा पठाइएको छ । यसको थ्रस्टरहरूले पाँच असफलता र पाँच हेलियम चुहावटको सामना गरेका छन् । नासा र बोइङले खराबीहरूको सामना गर्‍यो र थप परीक्षणहरू गर्नुपर्‍यो, स्टारलाइनरले वास्तवमा कति समयसम्म आफ्नो चालक दललाई फिर्ता गर्न सक्षम हुनेछ भन्ने प्रश्नहरू उठेको छ । यस बाहेक यस अन्तरिक्ष यानका धेरै समस्याहरू प्रकाशमा आएका छन् ।

यो आयोजनाका लागि नासाको ४.५ अर्ब डलरको विकास सम्झौता बाहेक कम्पनीले लागत ओभररनमा १.५ अर्ब डलर खर्च गरेको उल्लेख छ । स्पेसएक्सको क्रु ड्र्यागनसँगै अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई अन्तरिक्ष यात्रीहरू लैजाने दोस्रो अमेरिकी अन्तरिक्ष यान बन्न नासा चाहन्छ । बोइङको स्टारलाइनर कार्यक्रम सफ्टवेयरमा त्रुटि, डिजाइन समस्या र उप–ठेकेदारहरूसँगको विवादले वर्षौंदेखि त्रसित छ । जुन ६ मा स्टारलाइनर स्पेस स्टेसनमा डक गर्न पुग्दा थ्रस्टर विफलता देखियो । यस कारणले गर्दा यो सही नभएसम्म अन्तरिक्ष यान स्पेस स्टेशनको नजिक गएन ।

यसअघि आईएसएसभित्र सुपरबग रहेको जानकारी आएको थियो । वैज्ञानिकहरूले इन्टरोब्याक्टर बुगान्डेन्सिस नामक बहु–औषधि प्रतिरोधी ब्याक्टेरिया पत्ता लगाएका छन् । यो आइएसएसको बन्द वातावरणमा विकास गरेर थप प्रभावकारी भएको छ । वैज्ञानिकहरुका अनुसार यसमा बहुऔषध प्रतिरोधी ब्याक्टेरिया रहेको कारणले यसलाई सुपरबग नाम दिइएको हो ।

यो ब्याक्टेरियाले श्वासप्रश्वास प्रणालीमा संक्रमण गर्छ । सुनिता विलियम्सले कीर्तिमान ३२२ दिन अन्तरिक्षमा बिताएकी छन् । उनी पहिलो पटक डिसेम्बर ९, २००६ मा अन्तरिक्षमा गइन्, र जुन २२, २००७ सम्म त्यहाँ रहेकी थिइन् । यसपछि उनी दोस्रो पटक १४ जुलाई २०१२ मा अन्तरिक्ष यात्रामा गइन् र १८ नोभेम्बर २०१२ सम्म अन्तरिक्षमा रहेकी थिइन् ।